ثواب شیر دادن مادر در احادیث
اهمیت شیر مادر
از پیامبر اکرم (ص) نقل شده است که:
لَیسَ لِلصَّبِی لَبَنٌ خَیرٌ مِن لَبَنِ أُمِّهِ،
برای طفل، هیچ شیری بهتر از شیر مادر نیست.
همچنین از آن حضرت نقل شده که فرمودند چیزی که بتواند جای غذا و آب را بگیرد جز شیر نیست.
از حضرت علی (ع) در ثواب شیر دادن مادر روایت شده است که برای کودک هیچ شیری بابرکتتر از شیر مادر نیست:
ما مِن لَبَنٍ رُضِعَ بِه الصَّبِیُّ اَعظَمُ بَرَکَهً عَلَیهِ مِن لَبَنِ اُمَّهِ.
کار شیر دادن تنها تغذیه نیست، بلکه تبادل عاطفی و تقویت روحی است. کودک به هنگام مکیدن پستان، صدای قلب مادر را میشنود و آرامش نسبی مییابد. اینگونه کودکان از نظر روانی و جسمی سالمترند و به عقیده روانشناسان شیر مادر کودکان را شاد و خرسند نگه میدارد و حتی از نظر اخلاقی در کودک اثر مثبتی دارد.
تغذیه با شیر، حق شیرخوار و نیز از حقوق مادر است که در آیات قرآن کریم و احادیث معتبر نبوی و ائمه اطهار (ع) به کرات بر ثواب شیر دادن مادر تأکید شده است و اخیراً هم سازمانهای جهانی
به این امر مهم واقف شده و با استفاده از مزایای فراوان و تازه شناخته شدهی آن،
مادران را به تغذیه شیرخوار با شیر خودشان تشویق مینمایند.
مزایای شیر مادر
– شیر مادر شامل تمام مواد مغذی است که شیرخوار در 4-6 ماهه اول زندگی به آنها احتیاج دارد و سریع و راحت هضم میشود.
– شیر مادر شامل پروتئین و چربی مناسبی است که نیازهای طبیعی شیرخوار را تأمین میکند.
– لاکتوز شیر مادر بیشتر از سایر شیرها است و این همان چیزی است که شیرخوار انسان به آن نیاز دارد.
– ویتامین شیر مادر کافی است ولذا شیرخوار نیاز به ویتامین اضافی یا آب میوه ندارد.
– آهن شیر مادر برای شیرخوار کافی است. گرچه شیر مادر آهن زیادی ندارد، ولی جذب آن در روده شیرخوار بسیار خوب است.
– شیر مادر دارای آب کافی برای شیرخوار است؛ حتی اگر در آب و هوای گرم زندگی کند.
– شیر مادر به میزان مناسبی نمک، کلسیم و فسفات دارد.
– دارای آنزیم مخصوص لیپاز است که باعث هضم چربی میشود.
– شیرخوارانی که با شیر مادر تغذیه میشوند، کمتر دچار عفونت میگردند؛ زیرا شامل عوامل مصونیتزا در مقابل بیشتر بیماریهای عفونی از جمله عفونت گوش میانی، عفونت خون، مننژیت و … میباشد.
شیر مادر، مهمترین و ارزندهترین عامل حفاظتی، در مقابل دو قاتل عمده شیرخواران
و کودکان یعنی بیماریهای اسهالی و عفونتهای حاد دستگاه تنفسی است.
– تغذیه با شیر مادر احتمال بروز انواع بیماریهای ناشی از آلرژی نظیر آسم،
اگزما و غیره را به شدت کاهش میدهد و در جلوگیری و یا کاهش احتمالی بروز پارهای از بیماریها در سنین بلوغ و بالاتر نیز نقش دارد. همچنین احتمال بروز دیابت جوانان و تعدادی از بیماریهای دستگاه گوارش کمتر از کودکانی است که از شیر مصنوعی تغذیه میکنند.
– ادامه شیر مادر در موقع بیماری کودک به او کمک میکند که زودتر بهبود یابد. بنابراین شیر مادر را نباید در چنین مواقعی قطع کرد.
– شیر مادر به آسانی و با سرعت هضم میشود. بنابراین کودکانی که از شیر مادر تغذیه میشوند، زودتر از آنهایی که از شیر مصنوعی استفاده میکنند گرسنه میشوند.
– شیر مادر همیشه آماده برای مصرف است و به هیچ نوع آمادهسازی نیاز ندارد.
– شیر مادر هرگز در پستان ترش یا فاسد نمیشود؛ حتی اگر مادری چند روز کودک خود را از پستانش تغذیه نکرده باشد.
– تغذیه مکرر و به دلخواه شیرخوار با شیر مادر، از حاملگی مجدد جلوگیری میکند.
– تغذیه پستانی باعث ایجاد ارتباط روانی عمیق و محکم بین شیرخوار و مادر میگردد. این عمل موجب ایجاد روابط عاطفی عاشقانه بین ایشان میشود و وابستگی آنها را به هم زیاد میکند. نزدیکی جسمی و روانی شیرخوار با مادرش در ساعات و روزهای اول زندگی، باعث دست یافتن بهتر او به تعلیم و تربیت و موفقیتهای بیشتر در آینده میگردد.
– شیر مادر ارزان است و لازم نیست هزینهای صرف آن شود.
– تکامل بینایی، تکلم و راه افتادن کودکانی که از شیر مادر تغذیه نمودهاند خیلی سریعتر صورت پذیرفته و این قبیل کودکان در آینده از تعادل روانی مناسبتری برخوردارند.
– مکیدن پستان بلافاصله بعد از تولد توسط نوزاد، به واسطه تحریک ترشح اکسیتوسین،
موجب انقباض رحم و در نتیجه کاهش خونریزی مادر میشود.
– مادرانی که فرزند خود را از شیر خود تغذیه میکنند، کمتر دچار سرطان پستان و تخمدان میشوند.
– اندام مادران شیرده به واسطه مصرف شدن تدریجی مقدار چربی که در دوران بارداری در بدن
آنان ذخیره شده بود، زودتر به حالت عادی بر میگردد.
– شیر مادر بر طبق نیازهای نوزاد هر روز تغییر میکند.
– شیر هر خانمی مطابق نیازهای فرزند خودش میباشد.
مثلاً مواد موجود در شیر مادر یک بچه نارس با شیر مادر نوزادی که دوره کامل درون رحم را طی کرده است، متفاوت است.
– کودکانی که از شیر مادر تغذیه میکنند، حتی در دوره نوزادی یعنی چهار هفته اول زندگی از سایر نوزان هوشیارترند.
مطالعه نشان داده است این دسته از شیرخواران در هفته اول و دوم تولد، فعالیت بدنی بیشتری داشته و عکسالعمل آنان نیز از سایر نوزادان بیشتر است.
– اصولاً افرادی که از شیر مادر تغذیه نمودهاند در سنین بلوغ و بزرگسالی از نظر عاطفی و روانی متعادلتر و پایدارترند.
ثواب شیر دادن مادر در احادیث
1- مستدرک الوسائل، ج 15، ص 156.
2- طبالنبی، ص 25.
3- وسائل الشیعه، ج 7، باب 68، ص 175؛ جهت اطلاعات بیشتر میتوانید به منابع زیر مراجعه فرمایید:
کافی، ج 6، ص 40؛ تهذیب، ج 8، ص 108؛ من لایحضره الفقیه، ج 3، ص 475؛ حلیهالمتقین، ص 158.
1- کمک به مادران شیرده، ص 24.
1- فصلنامه شیر مادر، پیش شماره و شماره 1، ص 8 و 9؛ کمک به مادران شیرده، ص 39-41؛ بهداشت مادر و کودک، ص 89 – 90.
ویرایش : www.niniasal.com